ويروس موزاييک خيار (CMV) براي اولين‌بار در دنیا در سال 1916 به عنوان بيماري کدوئيان توصيف گرديد (دولیتل، 1916؛ مای، 2008). ويروس موزاييک خيار يکي از شايع ترين ويروس‌هاي گياهي و یکی از فاکتورهای مهم کاهش محصول در کدوئیان است. دامنه ميزباني مجموع جدايه‌هاي CMV تا کنون بيش از 1300 گونه از 500 جنس از 100 خانواده گياهان دولپه اي و تک لپه اي مي‌باشد (دوئین، 1979؛ مای، 2008).

ويروس موزایيک خيار به راحتي از طريق مايه‌زني مکانيکي قابل انتقال مي‌باشد (ان جی و همکاران، 1999). اين ويروس توسط بذر در 20 گونه گياهي منتقل مي‌شود و بر اساس مطالعات انجام شده، درصد انتقال از طريق بذر، حتي در بين ارقام مختلف يک گونه متغير مي‌باشد (پالوکایتیس و همکاران، 1992؛ لیو و همکاران، 2002). اين ويروس توسط بيش از 10 گونه گياه انگل سس قابل انتقال است (اشمیلزر، 1957؛ فرانکی، 1979؛ اگریوس، 1988). در طبيعت اين ويروس توسط شته‌ها به طريق ناپايا منتقل مي‌شود و کليه‌ي سنين پورگي شته‌ها با تغذيه‌ي 5 تا 10 ثانيه داراي استعداد آلوده‌کنندگي مي‌شوند. CMV مي‌تواند توسط 86 گونه از شته‌ها منتقل شود (ادواردسون، 1986؛ گیلدو، 2008). شايع‌ترين گونه‌هاي شته ناقل در دنيا، شته سبز هلو (Myzus persicae) و شته جاليز (Aphis gossypii) گزارش گرديده است (فرانکی و همکاران، 1979؛ چن و همکاران، 1990؛ پالوکایتیس و همکاران، 1992). در ايران نيز شته سبز هلو و شته جاليز از ناقلين عمده اين ويروس در طبيعت هستند (همتي و همکاران، 1349).

علائم ویروس موزاییک خیار به صورت لکه‌هاي سبز تيره و روشن به شکل موزایيک، کلروز عمومي، کوتولگي، نخي شدن برگ‌ها و کلروز يا نکروز موضعي (که بسته به نوع استرين ويروس متفاوت است) مي‌باشد (پالوکایتیس و همکاران، 1992). برخي از جدایه‌ها‌ي CMV مي‌توانند کلروز زرد روشن روي برخي از گونه‌هاي تنباکو ايجاد نمايند (ژانگ و همکاران، 1994؛ مای و همکاران، 2008).

منبعhttp://agriiut1.blogfa.com